Phương pháp cơ bản để đánh giá tình trạng các thiết bị điện mới vừa được lắp đặt xong và chuẩn bị đưa vào vận hành là kiểm tra, đo lường và so sánh các kết quả này với những trị số cho phép được qui định thành tiêu chuẩn. Những qui định chung về công tác thử nghiệm như sau:
- Công tác thử nghiệm, nghiệm thu bàn giao các thiết bị điện phải tuân thủ theo tiêu chuẩn ngành TCN-26-87 “Khối lượng và tiêu chuẩn thử nghiệm, nghiệm thu, bàn giao các thiết bị điện” ban hành kèm quyết định số 48 NL/KHKT ngày 14/03/87. Khi tiến hành thử nghiệm, nghiệm thu bàn giao các thiết bị điện mà khối lượng và tiêu chuẩn khác với những qui định trong tiêu chuẩn nêu trên thì phải theo hướng dẫn riêng của nhà chế tạo.
- Trong trường hợp cụ thể đối với các thiết bị nhất thứ gần đây đã có các qui trình chuyên biệt do Tổng Công ty điện lực Việt nam ban hành thì cần phải tuân thủ trước tiên khi tiến hành công tác thí nghiệm nghiệm thu và thí nghiệm định kỳ.
- Ngoài những thử nghiệm, nghiệm thu bàn giao về phần điện của các thiết bị điện đã qui định trong các tiêu chuẩn, tất cả các thiết bị điện còn phải kiểm tra sự hoạt động của phần cơ theo hướng dẫn của nhà máy chế tạo.
- Việc kết luận về sự hoàn hảo của thiết bị khi đưa vào vận hành phải được dựa trên cơ sở xem xét kết quả toàn bộ các thử nghiệm liên quan đến thiết bị đó.
- Việc đo lường, thử nghiệm chạy thử theo các tài liệu hướng dẫn của nhà máy chế tạo, theo các tiêu chuẩn, hướng dẫn hiện hành trước khi đưa thiết bị điện vào vận hành cần phải lập đầy đủ các biên bản theo qui định.
- Việc thử nghiệm điện áp tăng cao là bắt buộc đối với các thiết bị điện áp từ cấp 35kV trở xuống. Khi có đủ thiết bị thử nghiệm thì phải tiến hành cả đối với các thiết bị điện áp cao hơn 35kV.
- Đối với các thiết bị có điện áp danh định cao hơn điện áp vận hành, chúng có thể được thử nghiệm về điện áp tăng cao theo tiêu chuẩn phù hợp với cấp cách điện ở điện áp vận hành.
- Khi tiến hành thử nghiệm cách điện của các khí cụ điện bằng điện áp tăng cao tần số công nghiệp đồng thời với việc thử nghiệm cách điện thanh cái có liên quan đến các thiết bị phân phối khác, điện áp thử nghiệm được phép lấy theo tiêu chuẩn đối với thiết bị có điện áp thử nghiệm nhỏ nhất.
- Hạng mục thử nghiệm cao thế xoay chiều tần số công nghiệp là hạng mục thử sau cùng và chỉ tiến hành khi các hạng mục kiểm tra đánh giá trước đó về trạng thái cách điện cho thấy không có dấu hiệu bất thường của hệ thống cách điện của thiết bị.
- Việc thử nghiệm cách điện bằng điện áp 1000V (đối với các thiết bị hạ thế 220/380V) tần số công nghiệp có thể thay thế bằng cách đo giá trị của điện trở cách điện trong một phút bằng Mêgômet 2500V.
- Trong các tiêu chuẩn thử nghiệm, nghiệm thu bàn giao thiết bị điện dùng các thuật ngữ dưới đây:
- Điện áp thử nghiệm tần số công nghiệp (tần số nguồn): Là trị số hiệu dụng của điện áp xoay chiều hình sin tần số 50Hz (tần số nguồn) mà cách điện bên trong và bên ngoài của thiết bị điện cần phải duy trì trong thời gian 1 phút (hoặc 5 phút) trong điều kiện thử nghiệm xác định.
- Thiết bị điện có cách điện bình thường: Thiết bị điện có cách điện bình thường là thiết bị đặt trong các trang bị điện chịu tác động của quá điện áp khí quyển với những biện pháp chống sét thông thường.
- Thiết bị điện có cách điện giảm nhẹ: Là thiết bị điện chỉ dùng ở những trang bị điện không chịu tác động của quá điện áp khí quyển hoặc phải có biện pháp chống sét đặc biệt để hạn chế biên độ quá điện áp khí quyển đến trị số không cao hơn biên độ của điện áp thử nghiệm tần số nguồn.
- Các khí cụ điện: Là các máy cắt ở các cấp điện áp, cầu dao cách ly, tự cách ly, dao tạo ngắn mạch, cầu chảy, cầu chì tự rơi, các thiết bị chống sét, các cuộn kháng hạn chế dòng điện điện dung, các vật dẫn điện được che chắn trọn bộ…
- Đại lượng đo lường phi tiêu chuẩn: Là đại lượng mà giá trị tuyệt đối của nó không qui định bằng các hướng dẫn tiêu chuẩn. Việc đánh giá trạng thái thiết bị trong trường hợp này được tiến hành bằng cách so sánh vơí các số liệu đo lường tương tự ở cùng một loạt thiết bị có đặc tính tốt hoặc với những kết quả thử nghiệm khác.
- Cấp điện áp của thiết bị điện: Là điện áp danh định của hệ thống điện mà trong đó thiết bị điện ấy làm việc.
Cán bộ, công nhân thử nghiệm điện là người trực tiếp sử dụng các phương tiện, thiết bị, dụng cụ thử nghiệm để xác định chính xác đầy đủ các chỉ tiêu kỹ thuật của thiết bị để từ đó có đánh giá, kết luận đúng về chất lượng vận hành của thiết bị đảm bảo đưa thiết bị mới vào làm việc an toàn chắc chắn, cũng như định kỳ kiểm tra, thử nghiệm phát hiện các sai sót, sự xuống cấp của thiết bị đang vận hành để có giải pháp ngăn ngừa, xử lý kịp thời.
Cán bộ, công nhân thử nghiệm điện có các nhiệm vụ chính sau:
- Hiểu biết và sử dụng chính xác, thành thạo các máy móc, thiết bị, dụng cụ đo được trang bị.
- Nắm vững khối lượng và tiêu chuẩn thử nghiệm của các đối tượng thử nghiệm.
- Hiểu và nắm vững quy trình kỹ thuật an toàn trong công tác thử nghiệm điện và các quy định an toàn khác liên quan đến thiết bị, đối tượng thử nghiệm.
- Đảm bảo sự chính xác của kết quả thử nghiệm, có kết luận sau khi đo đạc và chịu trách nhiệm về các số liệu và các biên bản, kết luận về kết quả thử nghiệm do mình thực hiện.