Tổng quan
Bản tuyên bố phương pháp này trình bày chi tiết toàn bộ phạm vi công việc liên quan đến lọc dầu máy biến áp và lọc dầu bồn chứa.
Mục tiêu
Bản tuyên bố này nhằm giúp hiểu rõ nhiệm vụ và quy trình thực hiện công việc từng bước, kèm theo các biện pháp an toàn để tránh mọi chấn thương hoặc tai nạn cho nhân sự, cũng như tránh gây hư hỏng cho thiết bị hoặc tài sản.
Ngoài ra, tài liệu cũng liệt kê danh sách dụng cụ cần thiết.
Phạm vi công việc
- Đổ dầu & lọc dầu bồn chứa
- Đổ dầu & lọc dầu máy biến áp chính
Trách nhiệm
- Kỹ sư máy biến áp
- Nhân viên vận hành máy lọc
- Kỹ sư an toàn
- Kỹ thuật viên lành nghề
Dụng cụ cần thiết
Trước khi sử dụng, kiểm tra dụng cụ và máy móc để đảm bảo lưu trữ và sử dụng đúng cách.
Các thiết bị cần thiết bao gồm:
- Máy lọc dầu
- Máy hút chân không
- Bồn chứa
- Bộ thử BDV
- Ống dẫn phù hợp
- Bộ dụng cụ cầm tay tiêu chuẩn
An toàn
- Tổ chức họp an toàn trước khi làm việc; tất cả nhân viên tham gia phải được phổ biến quy định an toàn.
- Thực hiện phân tích ngẫu nhiên.
- Nhân viên an toàn và người chịu trách nhiệm sẽ đảm bảo tuân thủ các yêu cầu trên và các quy định pháp lý trước khi bắt đầu công việc.
Yêu cầu PPE
Nhân viên phải sử dụng tối thiểu các thiết bị bảo hộ sau:
- Giày bảo hộ
- Khẩu trang chống bụi
- Kính bảo hộ
- Dây an toàn
- Găng tay
- Quần áo bảo hộ kèm áo phản quang
Quy trình
Đổ dầu & lọc dầu bồn chứa
- Đảm bảo bồn chứa dầu được lắp đặt đúng tiêu chuẩn, có bộ thở và được vệ sinh sạch sẽ.
- Che phủ khu vực lưu trữ dầu bằng bạt hoặc nilon để tránh tràn dầu.
- Dùng xe nâng và rơ-moóc để di chuyển thùng dầu từ kho đến gần vị trí máy biến áp.
- Dùng máy lọc dầu để chuyển dầu từ thùng sang bồn chứa.
- Lọc dầu bằng máy lọc theo khuyến nghị của nhà sản xuất.
- Tuần hoàn dầu ít nhất 4 chu kỳ hoặc đến khi đạt thông số BDV (>60 kV).
- Kiểm tra BDV bằng bộ thử và xác nhận theo tiêu chuẩn.
- Ngừng máy lọc và tháo các ống dẫn sau khi đạt giá trị yêu cầu (>60 kV).
- Thiết lập rào chắn an toàn.
Lọc dầu trong thùng chính của máy biến áp
Mục đích: tăng độ bền điện môi, giảm hàm lượng nước, loại bỏ bùn và khí.
Đổ dầu từ bồn vào máy biến áp dưới chân không
- Kiểm tra rò rỉ máy biến áp theo tiêu chuẩn nhà sản xuất.
- Kết nối cáp giữa máy hút chân không và máy biến áp.
- Gắn ống từ máy hút chân không vào máy biến áp và hút chân không theo thông số kỹ thuật.
- Ghi lại giá trị chân không. Khi đạt dưới -760 mmHg, tiếp tục hút chân không trong khi đổ dầu từ bồn chứa theo tiêu chuẩn OEM.
- Kết nối ống dầu giữa van lọc và máy lọc dầu.
- Chuyển dầu mới từ bồn chứa vào máy biến áp.
- Nạp khí N₂ để phá chân không.
- Xả khí ở các vị trí như bộ tản nhiệt, sứ cách điện.
Lọc dầu trong thùng chính của máy biến áp
- Để đảm bảo dầu nóng đã lọc đi vào từ phía trên máy biến áp để trộn đều, kết nối đường hút của máy lọc ở đáy máy biến áp và đường xả tại van xả của bình dầu phụ.
- Bật nguồn điện cho máy lọc và kiểm tra cảnh báo đảo pha. Nếu có cảnh báo về pha tại MCB, điều chỉnh lại.
- Điều chỉnh nhiệt độ dầu trong khoảng 65–70°C.
- Khởi động máy lọc theo quy trình.
- Mở van đáy máy biến áp và van hút sau khi đạt chân không trong buồng khử khí.
- Trước khi kết nối với van xả bình dầu phụ, xả một ít dầu từ ống xả của máy lọc.
- Tuần hoàn dầu ít nhất 4 chu kỳ hoặc đến khi đạt thông số BDV (>60 kV) mà không bị gián đoạn.
- Theo dõi mức dầu trong bình dầu phụ liên tục. Tắt máy nếu mức dầu giảm bất thường.
- Sau 4 chu kỳ, tiến hành kiểm tra BDV. Lấy mẫu tại van lấy mẫu đáy máy biến áp.
- Ghi lại giá trị thử và nhiệt độ dầu ở phía trên máy biến áp tại mỗi giai đoạn.
- Khi đạt giá trị yêu cầu (>60 kV), ngừng máy lọc và tháo tất cả các ống dẫn khỏi máy biến áp.
- Kiểm tra mức dầu trong bình dầu phụ, nếu thiếu thì tham khảo biểu đồ dầu–nhiệt độ để bổ sung.
- Sau 24 giờ, xả khí từ túi khí và kiểm tra toàn bộ vị trí.
- Ngay sau khi hoàn tất lọc dầu, lắp bộ thở.
- Kiểm tra BDV lần nữa sau 24 giờ kể từ khi hoàn thành công việc.
- Dọn dẹp khu vực làm việc, đóng giấy phép và thông báo cho khách hàng.
Kiểm tra BDV dầu máy biến áp
- Điện áp tối đa mà dầu chịu được trước khi đánh thủng gọi là BDV (độ bền điện môi).
- Hoạt động ổn định của máy biến áp phụ thuộc nhiều vào việc kiểm tra BDV của dầu.
- Do đó, để đảm bảo chất lượng dầu, cần kiểm tra định kỳ BDV.
- Lấy mẫu dầu từ thùng máy biến áp và kiểm tra bằng bộ thử BDV.
- Bộ thử BDV là thiết bị điện áp cao, cho phép điều chỉnh điện áp từ 0–100 kV.
- Hai điện cực của bộ thử cách nhau 2,5 mm.
Tiêu chuẩn thử BDV
Các tiêu chuẩn thử BDV bao gồm IEC 60156, sử dụng giá trị chấp nhận từ IEC 60296 & IEC 60422:
- IEC 60296: Dầu cách điện khoáng mới cho máy biến áp và thiết bị đóng cắt. Dầu mới phải có điện áp đánh thủng ≥30 kV theo phương pháp IEC 60156. Dầu lọc chân không trong phòng thí nghiệm phải đạt tối thiểu 70 kV.
- IEC 60422: Hướng dẫn giám sát và bảo dưỡng dầu cách điện khoáng trong thiết bị điện. Tiêu chuẩn này quy định giá trị BDV phù hợp cho dầu đang sử dụng và dầu mới (sau khi đổ nhưng trước khi đóng điện).
Quy trình kiểm tra BDV dầu máy biến áp
- Làm sạch điểm lấy mẫu.
- Rửa chai lấy mẫu bằng dầu 3–4 lần.
- Lấy 300–400 ml dầu không có bọt khí hoặc bụi từ van đáy máy biến áp hoặc bồn chứa.
- Đặt mẫu vào máy thử.
- Máy thử BDV tự động tăng điện áp với tốc độ 2 kV/giây và cho phép quan sát mẫu qua cửa kính.
- Tăng điện áp và quan sát liên tục.
- Máy sẽ ghi lại điện áp khi xuất hiện tia lửa trong dầu (điện áp đánh thủng).
- Lặp lại 6 lần cho cùng một mẫu và ghi lại giá trị mỗi lần.
- Tính trung bình 6 giá trị BDV.
- Dầu đạt yêu cầu nếu giá trị trung bình >60 kV.
Tài liệu tham khảo
- Bản vẽ và hướng dẫn máy
- Chứng chỉ hiệu chuẩn
- Bản tuyên bố phương pháp & phạm vi công việc đã phê duyệt
- Kế hoạch an toàn dự án
- Hướng dẫn của nhà sản xuất
- Kế hoạch chất lượng dự án
